Defragmentacja dysków

Pliki na dysku ulegają fragmentacji, która powoduje, że jeden plik jest zapisany na dysku w kilku kawałkach, porozrzucanych po całym dysku. Przyczyną fragmentacji jest usuwanie i dodawanie nowych plików oraz zmiana rozmiaru już istniejących. Jeżeli zapisujemy nowy plik, to zapisywany jest on w kolejnych wolnych klastrach. Jeżeli nie zmieści się w pierwszy klastrze, zapisywany jest w kolejnym wolnym, przez co plik jest w kilku kawałkach. Fragmentacja zmniejsza wydajność systemu i zwiększa czas potrzebny na dostęp do pliku, ponieważ głowica dysku musi się nieustannie przemieszczać między fragmentami, co powoduje także szybsze zużycie mechaniki dysku. Fragmentacje można porównać do sytuacji, gdy chcemy przeczytać książkę, ale poszczególne jej strony są w różnych pokojach, na różnych piętrach budynku. Aby przeczytać całą książkę musimy dużo chodzić, z piętra na piętro. Przykład obrazuje zjawisko fragmentacji.
Plik podzielony na kilkanaście fragmentów, przed defragmentacją:

Defragmentacja to proces łączenia wszystkich fragmentów pliku w jedną ciągłą całość. Eliminuje to konieczność przenoszenia głowicy dysku i zwiększa wydajność systemu.
Plik po defragmentacji, połączony w jeden ciągły blok:

Proces optymalizacji można porównać do biblioteki, która książki ma porozrzucane po całym budynku i nie posortowane. Istnieje indeks gdzie każda książka się znajduje, ale trzeba dużo chodzić, aby zabrać kilka książek. To samo dzieje się z plikami jednej aplikacji, które mogą być w każdym / dowolnym miejscu na dysku. Optymalizacja przeniesie wszystkie pliki w jedne miejsce, pozostawiając pozostały obszar wolny, dodatkowo pliki mogą być posortowane np. alfabetycznie.
Zoptymalizowany dysk z plikami:

Systemowy defragmentator

Wbudowane narzędzie do defragmentacji dostępne jest w menu Start >>> Wszystkie programy >>> Akcesoria >>> Narzędzia systemowe.
Jeżeli nie chcemy z niego korzystać na Windows 7 wyłączamy zaplanowaną defragmentację – uruchamiamy narzędzie, w oknie wybieramy Konfiguruj harmonogram >>> odznaczamy Uruchom zgodnie z harmonogramem.

Puran Defrag Free Edition

Licencja: freeware do użytku prywatnego i niekomercyjnego
Platforma: Windows XP/2003/Vista/2008/7 (Support 32 and 64 bit)

aplikacja umożliwia bardzo dobrą defragmentację dysku, łącząc w jeden ciągły blok kilka fragmentów plików porozrzucanych po całym dysku. Posiada opcję defragmentowania przed startem systemu: Boot Defragmentation.
Okno aplikacji podzielone jest na 4 sekcje:
Main
sekcja wyświetla wykryte partycje wraz z podaniem systemu plików, pojemności oraz ilości wolnego miejsca. Mamy możliwość analizy partycji przyciskiem Analyze. Otrzymamy podwójny widok: kolorowa mapa klastrów (Contiguous (niebieski) – pliki ciągłe; Fragmented (czerwony) – pliki pofragmentowane; MetaData (jasno zielone) – pliki metadanych oraz MFT; Excluded (ciemno zielone) – pliki wykluczone z defragmentacji) oraz raport w html z podsumowaniem (całkowita ilość plików / katalogów, procentowy wskaźnik fragmentacji oraz 10 najbardziej pofragmentowanych plików).

Defragmentacja

Wybieramy daną partycję i klikamy Defrag. Podczas pracy widać ruchome bloki, które są przenoszone. W każdej chwili możemy zatrzymać pracę przyciskiem Stop. Mamy również dwie dodatkowe opcje: Low Priority (mniejsze wykorzystywanie procesora; aktywujemy gdy chcemy pracować na kompie podczas defragmentacji) oraz Shutdown after defrag (zamknięcie systemu po zakończeniu)

Defragmentacja przed startem systemu

Aplikacja pozwala na defragmentację podczas rozruchu komputera. Sposób ten umożliwia scalenie plików systemowych jak plik wymiany i hibernacji, pliki rejestru i inne używane przez system. Klikamy na Boot Time Defrag i wybieramy jedną z opcji, włącznie z wykonaniem Check Disku.

Additional Operations

• Fill Gaps To Avoid Freguent Ftagmentation – wypełnianie luk podczas defragmentacji; funkcja po zdefragmentowaniu plików dodatkowo optymalizuje miejsce na dysku poprzez skupienie plików w jednym ciągłym bloku 
• Optimize Directories For Faster Disk Area – optymalizacja katalogów – katalogi przenoszone są na najszybszą część dysku (tylko NTFS)
• Boost Overall System Speed By Puran Intelligent Optimizer – PIOZR – rewolucyjna, autorska metoda opracowana przez producenta. Polega na przeniesieniu najczęściej używanych plików na początek partycji, gdzie odczyt jest najszybszy.
• Free Soome Space For Windows Temporary Files On Faster Disk Area – opcja rezerwuje część wolnej powierzchni na szybkim obszarze dysku systemowym do zapisywania plików tymczasowych tworzonych przez system.
• Exclude files – pliki i foldery, które mają być wykluczone z defragmentacji. Można także ustalić rozmiar ignorowanych plików w sekcji Exclude files with size between
• Enable File Defrag so that you can right click – integracja z menu kontekstowym systemu
• Delete files – pliki, które mają być usunięte; możliwość użycia symboli wieloznacznych np. (*.tmp)

Automatic Defragmentation

Możliwość zaplanowania automatycznej pracy. Wybieramy metodę (normalna lub przed startem systemu), a następnie dodatkowe opcje jak dni tygodnia, miesiąca, częstotliwość.

About Puran Defrag

O aplikacji, funkcje, strona domowa, aktualizacja do najnowszej wersji.

Download

• wersja do instalacji: najnowsza wersja
• wersja portable: Puran_Defrag_v7.3.zip

Zrzut ekranu

UltraDefrag

Licencja: GNU GENERAL PUBLIC LICENSE
Platforma: Windows NT 4.0, 2000, XP, Vista, 7 oraz edycje Server (Support 32-bit & 64-bit)

Kompleksowa aplikacja do defragmentowania dysku. Umożliwia analizę, defragmentację oraz defragmentację wraz z optymalizacją. Wersja instalacyjna posiada opcję pracy przed startem systemu, przetwarzając pliki używane przez system. Domyślnie brana pod uwagę jest tylko partycja systemowa, ale można dodać także inną: klikamy Skrypt startowy i edytujemy go dopisując np. udefrag d: Posiada bardzo szybki algorytm analizy plików na dysku.
Można go uruchamiać z poziomu Windows Live CD czy WinRE.
Szerszy opis: UltraDefrag – potężny i prosty program do defragmentacji dysków

Download: najnowsza wersja (wersja portable + instalacyjna; edycja Micro obsługiwana jest z wiersza poleceń)

Zrzut ekranu:

Defraggler

Licencja: freeware, także w firmach
Platforma: Windows XP/Vista/7 (Support 32 and 64 bit)

aplikacja umożliwia defragmentację całych dysków, pojedynczych folderów i plików (do tego można wykorzystać także program WinContig, portable) oraz wolnej powierzchni. Posiada opcję przesuwania dużych plików na koniec dysku, opcję szybkiej defragmentacji oraz wykluczenia plików / folderów. Po wykonaniu analizy wyświetla interaktywną mapę dysku: klikając na poszczególne kostki widzimy jakie pliki znajdują się w poszczególnych miejscach. Jeżeli na dysku są pofragmentowane pliki, wyświetlą się one w sekcji Lista plików wraz z liczbą fragmentów. Klikając na dany plik aplikacja wyświetli lokalizacje poszczególnych fragmentów na mapie dysku. Możemy tutaj wybrać kilka plików do defragmentacji zaznaczając je z lewej strony i kliknąć Defragmentuj zaznaczone. Możliwe jest także zaplanowanie procesu defragmentacji wykorzystując wbudowaną funkcję Harmonogramu. Wyświetlana jest także specyfikacja dysku, w tym S.M.A.R.T, temperatura, typ.

Wersja instalacyjna posiada opcję Boot Defragmentacji plików systemowych: plik wymiany oraz pliki rejestru. Konfiguracja zapisana jest w pliku: WINDOWSSystem32dfboottime.cfg, a w rejestrze w kluczu HKEY_LOCAL_MACHINESYSTEMCurrentControlSetControlSession Manager

Dodatkowo integruje się z menu kontekstowym plików i folderów.
Program można uruchomić także z poziomu Windows Live CD czy WinRE.

Download najnowsza wersja)

wersja instalacyjna domyślnie proponuje instalację Google Chrome, odznaczamy

Zrzut ekranu

MyDefrag

Licencja: freeware, także w firmach
Platforma: Windows 2000,2003,XP,Vista,2008,7 (Support 32 and 64 bit)

aplikacja do defragmentowania i optymalizacji dysków oparta na API Microsoftu, następca JkDefrag. Oferuje kilka trybów pracy opartych o system skryptów – tylko analiza, defragmentacja, szybka/dokładna optymalizacja, pracę z pamięciami flash.
Obsługa programu jest bardzo łatwa i ogranicza się do wyboru skryptu, wybraniu jednego lub kilku dysków i kliknięcia przycisku Uruchom. Reszta odbywa się automatycznie
Może być uruchamiany z boot CD np. BartPE, umożliwia wówczas defragmentację plików rejestru, pamięci wirtualnej itp.
Program można uruchomić także z poziomu Windows Live CD czy WinRE.
Szerszy opis użytkowania programu i funkcjonalnej nakładki graficznej: MyDefrag – zaawansowany defragmentator dysków

Download: najnowsza wersja, wersja bez instalacji

Zrzut ekranu:

Smart Defrag

Licencja: freeware, także w firmach
Platforma: Windows 2000/XP/Vista/7 (Support 32 and 64 bit)

aplikacja to również jeden z porządnych defragmentatorów dysków. Posiada trzy tryby pracy: defragmentacja, szybka optymalizacja i pełna optymalizacja. Domyślnie przetwarza całe dyski, ale można do listy dodać także pojedynczy plik i folder. Posiada opcję Auto defragmentacji w momencie bezczynności komputera oraz możliwość zaplanowania pracy wg Harmonogramu. Dostępna jest także defragmentacja przed startem systemu (Boot Time Defrag), przetwarzając pliki systemowe, działa tylko w wersji instalacyjnej. Lista wyjątków.

Download: wersja portable
Uwaga: wersja instalacyjna proponuję instalację dodatkowych aplikacji, rezygnujemy

Zrzut ekranu:

Starsze, nie rozwijane już programy:

– JkDefrag + nakładka graficzna JkDefragGUI
program już nie rozwijany, ale kontynuowany jako nowa aplikacja MyDefrag. Pozwala na defragmentację i optymalizację dysku, praca jest automatyczna. Wydawany na licencji GNU General Public License

– UltimateDefrag Freeware Edition 1.72 download: najnowsza wersja

bezpłatna, starsza wersja kompleksowej aplikacji do defragmentowania dysku (boot-time defragmentation, defrag MFT, zgodność layout.ini, konsolidacja wolnej przestrzeni)
Po uruchomieniu wyskoczy kilka okienek z pytaniami
– informacja, że funkcja analizy i optymalizacji dysku pod kontem ostatnio otwieranych plików jest wyłączona – jeśli chcemy mieć szybszy dostęp do najczęściej używanych plików dajemy Yes.
– informacja, że aktywna jest funkcja optymalizacji szybkości uruchamiania systemu – pytanie czy wyłączyć dajemy No.
– czy aplikacja ma być domyślnym defragmentatorem
Okno aplikacji przedstawia kołowy schemat wykorzystania miejsca na dysku. Klikamy Analyze aby przeanalizować dysk. Pojawią się szczegółowe wyniki: „File count” – ilość plików na dysku, „Contiguous files” – ciągłe pliki, „Fragmented files” – pliki pofragmentowane, procentowy wskaźnik fragmentacji.
Zadania: „Fragmented files only” – defragmentacja tylko plików pofragmentowanych, bez przemieszczania obszarów ciągłych; „Auto” – to optymalna metoda, „Recency” – szybszy dostęp do najczęściej otwieranych plików, w „options” ustalamy metodę wg czasu ostatniego otwarcia, ostatniej modyfikacji, dodatkowo zaznaczamy „Place Data On…”.
Optymalizacja wg rozszerzenia – Tools –> Options, wybieramy dysk, w sekcji „High Performance” zaznaczamy „Include these types of files” –> Add, wybieramy rozszerzenie i OK. W głównym oknie wybieramy „Consoldate” i klikamy options. Zaznaczamy „Respect high performance”, opcja „Complete high performance then stop” umożliwia optymalizację tylko pojedynczego wybranego rozszerzenia, bez defragmentacji całego dysku.
Optymalizacja folderu – Tools –> Options, wybieramy dysk, w sekcji „High Performance” zaznaczamy „Custom” –> Select file. Zaznaczamy folder i klikamy << aby dodac do listy optymalizacji. Klikamy OK i jeszcze raz OK. W głównym oknie wybieramy „Consoldate” i klikamy options. Dalej jak wyżej.
Defragmentacja przed startem systemu – Tools –> Options –> General, wybieramy dysk i zaznaczamy „Enable boot time defragmentation”.

– PageDefrag download: najnowsza wersja

specjalny defragmenter zajmujący się scalaniem tego czego nie jest w stanie zrobić tradycyjny systemowy. Pokazuje rozdrobnienie i scala pliki systemowe takie jak: plik pamięci wirtualnej (pagefile.sys), plik hibernacji (hiberfil.sys), pliki Dziennika zdarzeń (*.evt) i pliki rejestru (DEFAULT, SAM, SOFTWARE, SYSTEM, SECURITY). Praca odbywa się przed startem systemu.

Aplikacja nie jest przeznaczona dla Windows Vista / 7, współpracuje tylko z XP / 2003.