Diagnostyka pamięci RAM

Pamięć RAM (Random Access Memory) to jeden z komponentów komputera, odpowiedzialny za wydajność. Uszkodzona może powodować występowanie rozmaitych błędów.

Błędy wywoływane przez uszkodzoną pamięć RAM

• komputer w ogóle nie uruchamia się wydając w nieskończoność serię dźwięków bipp
• zniekształcone grafika na ekranie (winna może być też karta graficzna)
• blue screeny podczas instalacji systemu Windows
• przypadkowe awarie programów lub niebieskie ekrany podczas normalnej pracy lub podczas intensywnych zadań, występujące w każdej chwili, na każdym oprogramowaniu

Testowanie pamięci RAM z boot płyty

Do sprawdzania RAM-u pod kątem występowania błędów używamy specjalnego oprogramowania, które możemy uruchomić przed startem systemu lub w działającym systemie Windows.

Memtest86 +

Licencja: Gnu Public License (GPL)

aplikacja testująca pamięć RAM, zapisująca niekorzystną dla jej działania sekwencje danych. W ten sposób może wykryć błędy w jej działaniu. Testowanie jest czasochłonne i korzystamy z niego, gdy mamy podejrzenie, że przyczyną kłopotów jest właśnie pamięć RAM lub gdy chcemy przetestować sprawność nowej. Test rozpoczyna się automatycznie po starcie aplikacji, a jeden cykl trwa około 20 minut na 1GB. Po zakończeniu test automatycznie jest odnawiany. Zaleca się 5 – 10 cykli dla pełnego testu, co w praktyce oznacza testowanie całą noc. W przypadku błędu aplikacja wyświetli adres źle działającej komórki i poda megabajt w którym występuje błąd. Teraz lokalizujemy uszkodzony moduł. Gdy nie ma błędów po kilku cyklach przerywamy pracę klawiszem ESC.

Program wydawany jest jako bootowalna płyta, z której uruchamiamy komputer. Dostępny jest także plik do budowy bootowalnej pamięci USB.
Download: najnowsza wersja
narzędzie to są dostępne na bootowalnej płycie CD Ultimate Boot CD (UBCD) lub na płycie CD Linuksa jak Ubuntu .

Jeśli ekran nie zmieni się po upływie co najmniej jednego pełnego przejścia najprawdopodobniej pamięć jest sprawna:

Gdy wyświetlają się czerwone linie sygnalizujące wykrycie błędów, pamięć jest uszkodzona:

Windows Memory Diagnostic

aplikacja od Microsoftu do diagnostyki RAM-u. Domyślnie wykonywanych jest 6 testów, można także wywołać rozszerzony zestaw testowy zawierający 11 testów. Jeśli po zakończeniu jednego pełnego cyklu nie są wykrywane żadne błędy, wówczas RAM najprawdopodobniej działa poprawnie.

Download: najnowsza wersja
plik po uruchomieniu pozwala stworzyć boot dyskietkę lub wyodrębnić obraz windiag.iso do nagrania na płytę.

Memtests i Windows Memory Diagnostic znajdują sie na płycie diagnostycznej Ultimate Boot CD. Można spróbować utworzyć z nich bootowalny dysk USB: wersja LiveUSB: link1 lub link2 (tworzy bootowalny dysk USB)

Diagnostyka pamięci systemu Windows

Od systemu Windows Vista Microsoft dodał moduł do sprawdzania pamięci RAM. Uruchomić możemy go na dwa sposoby:
– w działającym systemie z menu Start >>> Panel sterowania >>> Narzędzia administracyjne >>> Diagnostyka pamięci systemu Windows
– z poziomu WinRE

Bez względu na metodę uruchomienia test wykonywany jest przed startem systemu Windows.

Testowanie pamięci RAM w systemie Windows

Diagnozowanie pamięci RAM w działającym systemie Windows nie jest aż tak skuteczne jak z boot płyty, ponieważ sprawdzana jest tylko nieużywana przez system pamięć, nie można sprawdzić części pamięci RAM, która jest używana. Przydatne w przypadku, gdy chcemy sprawdzić stabilność RAM-u po podkręceniu procesora, bez konieczności ponownego uruchamiania komputera.

MemTest

Licencja: freeware do użytku domowego
Platforma: wszystkie edycje Windows, wspiera 32-bit i 64-bit

Darmowa wersja aplikacji, która pozwala sprawdzić RAM w działającym systemie Windows. Po uruchomieniu pozostawiamy test na co najmniej 30 minut (optymalny czas to 60 minut), w tym czasie nie korzystamy z komputera.

Prime95

Licencja: freeware do używania na komputerach, których jesteś właścicielem

po uruchomieniu wybieramy test Blend, który wykonuje wiele operacji na pamięci RAM (test In-place large FFTs wykonuje mniej testów RAM, zaś test SmallFFTs prawie wcale nie testuje RAM-u).
Na stronie do pobrania są różne wersje programu, dla edycji 32-bit i 64-bit, Windows, Linux i Mac.

Roadkil’s RAM Test

aplikacja pozwala przetestować RAM na obecność błędów oraz sprawdzić jej wydajność.

Jak przeprowadzać testy?

Test RAM-u wykonujemy w sytuacji, gdy podejrzewamy, że posiadana przez nas pamięć może powodować problemy. Dobrym pomysłem jest także przeprowadzenie testu na obecność błędów na nowo zakupionej pamięci.

Gdy mamy tylko jeden moduł RAM

Wykonujemy test RAM-u. Jeżeli wykrywane są błędy wyłączamy komputer, odłączamy kabel zasilający i przenosimy kość RAM-u do innego slotu na płycie głównej. Podłączamy kabel zasilający, uruchamiamy komputer ponownie z płyty diagnostycznej np. Memtest86+ i ponownie wykonujemy test. Jeżeli nadal pojawiają się błędy to jest bardzo prawdopodobne, że mamy uszkodzony moduł pamięci RAM i należy go wymienić.

Gdy mamy kilka modułów RAM-u

Jeśli właśnie zainstalowaliśmy nową kość pamięci RAM i otrzymujemy błędy, to prawie oczywistym winowajcą jest ten nowy moduł.

Gdy posiadamy więcej niż jedną kość pamięci RAM i otrzymujemy błędy, należy określić który moduł jest przyczyną problemów. Postępujemy podobnie jak w przypadku posiadania jednego modułu, czyli odłączamy kabel zasilający, otwieramy obudowę i pozostawiamy tylko jeden moduł, wyjmując pozostałe. Wykonujemy testowanie pozostawionej kości. Sprawdzamy każdy moduł w tym samym gnieździe płyty głównej i jeśli pojawi się błąd tylko jednego, mamy sprawcę problemów.
Jeśli wszystkie moduły powodują występowanie błędów w tym samym slocie, możliwe, że jest on uszkodzony lub zalega w nim warstwa kurzu. Powtarzamy wówczas testy w innym slocie. Jeśli wszystkie moduły nie powodują błędów, to najprawdopodobniej zawodzi gniazdo pamięci RAM na płycie głównej i należy przetestować wszystkie moduły RAM ponownie w drugim gnieździe.
Jeśli wszystkie moduły osobno nie wywołują błędów, przyczyną może być problem z płyta główną: awaria sprzętu, niewłaściwe taktowanie lub niezgodny typ pamięci RAM.